Meten van bioritme
Het bioritme van de mens controleert veel functies. Het effect van die controle kunnen we vaak meten en daarmee kan het bioritme in kaart worden gebracht. In dit artikel staan een hoop van deze mogelijkheden met hun voor- en nadelen.
Dit artikel houd ik up to date.
Hartslag
Er is een duidelijke golf te zien in het hartslag van de gebruiker over het verloop van de dag. Het klinkt ook heel logisch, omdat we over het algemeen een langzamere hartslag ervaren in rust dan wanneer we actief zijn. Daarnaast is er ook een logische link naar de kerntemperatuur van het lichaam en de hartslag.
Een continue hartslag is tegenwoordig zeer goed te meten door gebruik te maken van smart watches of fitness trackers.
Kerntemperatuur
Ook hier is een duidelijke golf te zien, maar in dit geval zit er een extra dal in. Dit verklaart bijvoorbeeld waarom veel mensen een kleedje op hun bank hebben liggen voor als ze het koud krijgen in de avond.
Om een continue kerntemperatuur van de gebruiker te krijgen zal hij de hele dag met een thermometer in zijn mond of kont moeten lopen. Meten via de huid, bijvoorbeeld de pols, is niet betrouwbaar genoeg omdat het ook externe factoren zoals bijvoorbeeld wind meet.
Hormoonspiegel
Melatonine is het slaaphormoon en cortisol is een neefje van adrenaline. In een goed bioritme wisselen deze twee hormonen elkaar af, ze zijn een soort van tegenovergestelde van elkaar. Aangezien je niet kunt slapen zonder melatonine is het een zeer geschikt om het te gebruiken om je bioritme in kaart te brengen.
Om de hormoonspiegel te meten zal er periodiek een monster genomen moeten worden van het bloed, speeksel of urine. Dit monster moet vervolgens verwerkt worden met specialistische instrumenten.
Activiteit
Het meten van activiteit geeft niet alleen een beeld van het slaap-waakritme, maar laat ook zien hoe verstoord de slaap is en geeft een beeld van hoe stabiel het bioritme is.
Activiteit is heel simpel te meten met behulp van elk apparaat dat een accelerometer heeft, zoals een telefoon, smart watch of fitness tracker.
Alertheid
Alertheid in kaart brengen geeft een indicatie van hoe goed je je kan concentreren op verschillende momenten van de dag. Het laat zo niet alleen je bioritme zien, maar ook je chronotype.
Alertheid wordt gemeten met behulp van een periodieke test, bijvoorbeeld een korte vragenlijst of een kort spelletje.
Slaap- en waaktijden
Wanneer je gaat slapen en opstaat geeft aan hoe je sleepdrive in elkaar zit. Daarnaast laat het zien hoe stabiel je bioritme is en of je synchroon loopt met het natuurlijke en maatschappelijke 24-uurs ritme. Verder geeft het een zeer goed beeld van het chronotype van de gebruiker.
Dit is op twee manieren te meten: Handmatig en automatisch. De tweede is betrouwbaarder. Hiervoor kun je sleep trackers op je telefoon of smart watch gebruiken. Wanneer die niet beschikbaar zijn kun je de tijd gebruiken waarop de telefoon van de gebruiker aan de lader wordt gelegd en de tijd dat de wekker gaat.
Bruikbaarheid
Er is dus een hoop te meten, maar welke parameters kunnen we ook op een niet ingrijpende manier meten in alledaagse omstandigheden?
Scores op een schaal van 1 tot 5
Meting | Betrouwbaarheid data | Toepasbaarheid |
---|---|---|
Hartslag | 4 | 4 |
Kerntemperatuur | 4 | 2 |
Hormoonspiegel | 5 | 1 |
Activiteit | 4 | 1 |
Alertheid | 3 | 3 |
Slaap- en waaktijden | 4 | 5 |
Conclusie
Er is een hoop te meten met een smart watch of fitness tracker, maar dit zijn niet perse die meest betrouwbare metingen. Dit soort metingen zijn echter goed genoeg om een de belangrijkste conclusies te kunnen trekken.